Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı Gelir Yönetimi Başkanlığınca hazırlanan “Kurumlar Vergisi Genel Bildirisi’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna nazaran, mükelleflerin ödeyecekleri kurumlar vergisi, beyan ettikleri çıkarın indirim ve istisnalar düşülmeden evvelki meblağının yüzde 10’undan aşağı olamayacak.
ÖZEL HESAP DEVİRLERİNE VERGİ UYGULANACAK
Hesap devri takvim yılı olan mükelleflerin 2025 yılı ve izleyen vergilendirme periyotlarında elde edilen çıkarlarına, özel hesap periyoduna tabi olan mükelleflerin ise kelam konusu takvim yılında başlayan özel hesap periyodu ve izleyen vergilendirme devirlerinde elde edilen çıkarlarına minimum kurumlar vergisi uygulanacak. Süreksiz vergi devirlerinde de minimum kurumlar vergisi hesaplaması yapılacak.
YENİ İŞ BAŞLAYANLARDAN 3 YIL MİNİMUM VERGİ ALINMAYACAK
Yeni işe başlayanlardan 3 yıl taban vergi alınmayacak. Mevcutta yatırım teşvik evrakı olan mükelleflerin hakları korunacak.
Değişiklikle, kimi istisna ve indirimler kapsam dışı bırakıldı. İştirak yararları, emisyon primi, teknokent çıkarları ve hür bölge yarar istisnaları ile AR-GE ve tasarım indirimleri kapsam dışında olacak.
Yatırım fon ve iştiraklerinin gayrimenkul gelirleri taban vergiye tabi tutulacak, gayrimenkul gelirleri dışındaki istisna kapsamındaki gelirleri minimum vergiye tabi olmayacak.
YAP-İŞLET DEVRET MODELİ İLE ELDE EDİLEN YARARLARA YÜZDE 30 VERGİ
Türkiye’nin büyük yatırımlarından elde edilen yararlara da artırımlı kurumlar vergisi uygulanacak. Bu vergi oranı gerçek bölüm için yüzde 25, banka ve finans kurumlarında yüzde 30, ihracat yapan firmalarda yüzde 20, halka açık şirketlerde yüzde 23, imalatçılarda yüzde 24 olacak.
Banka ve finans kurumlarında olduğu üzere yap-işlet-devret modeli ile kamu özel işbirliği projeleri kapsamında elde edilen yararlardan yüzde 25 yerine yüzde 30 kurumlar vergisi alınacak.
Fon ve iştiraklerinin çıkarlarının tamamı kurumlar vergisinden istisna tutuldu. Bu kapsamda 1 Ocak 2025’ten itibaren elde edilecek karlar için bu istisna kar dağıtım kuralına bağlanıyor. İstisnadan faydalanılabilmesi için gayrimenkul gelirlerinin yüzde 50’sinin dağıtılması gerekecek. Böylelikle, istisna yararın yüzde 50’si ortaklara dağıtıldığında kar hisselerini alanlardan gelir ve kurumlar vergisi alınacak.
SERBEST BÖLGEDE ELDE EDİLEN YARARLARDAN VERGİ ALINACAK
Halen özgür bölgelerdeki üretim faaliyetlerinden elde edilen çıkarların tamamı, üretilen eserlerin yurt içine ya da yurt dışına satılıp satılmadığına bakılmaksızın kurumlar vergisinden istisna tutulacak. Bu kapsamda kelam konusu tarihten itibaren elde edilen çıkarlardan başlamak üzere istisna yalnızca ihracat gelirleri ile sonlandırılacak. Böylelikle yurt içine yapılan satışlardan elde edilen yararlardan vergi alınacak.
Düzenlemeyle kurumların, teşebbüs sermayesi yatırım fonu katılma hisseleri ile teşebbüs sermayesi yatırım iştiraklerinin pay senetlerinden elde edilen gelirlere sağlanan istisna hariç olmak üzere başka yatırım fonlarından elde ettikleri gelirlere yönelik sağlanan kurumlar vergisi istisnası 15 Temmuz 2023 prestijiyle kaldırıldı. Bu tarihten evvel elde edilen fon iştirak dokümanları itfa edilene yahut elden çıkarılana kadar istisnadan faydalanılmaya devam edilecek.
Ayrıca taşınmaz satışlarından elde edilen yararlara tanınan kurumlar vergisi istisnası da birebir tarihte kaldırıldı. Yeniden bu tarihten evvel elde edilen taşınmazlar için kaideleri dahilinde istisnadan faydalanılmaya devam edilecek lakin istisna oranı yüzde 50 yerine yüzde 25 olarak uygulanacak.
Taşınmazlara ait çıkar istisnası kaldırıldığından, taşınmazların kısmi bölünme kapsamında vergisiz dönemleri de 1 Ocak 2024 prestijiyle kaldırıldı.
YURT DIŞI KURUMLARA VERGİ İNDİRİMİ
İhracat karlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli olarak uygulanıyorken, değişiklikle ihracat yapan kurumların münhasıran (özel olarak) ihracattan elde ettikleri çıkarlarına bu vergi oranının 5 puan indirimli uygulanması sağlandı.
İmalatçı yahut tedarikçi kurumların, dış ticaret sermaye şirketleri yahut sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden gerçekleştirdikleri ihracat faaliyetlerinden elde ettikleri çıkarları için de 5 puanlık vergi indirimine gidildi.
Değişiklikle 1 Ocak 2023’ten itibaren elde edilen yurt dışına verilen mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kayıt tutma, davet merkezi, eser testi, sertifikasyon üzere birtakım hizmetler ile yabancılara verilen eğitim ve sıhhat hizmetlerinden elde edilen çıkarların tamamının, beyanname verilme tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmesi kaidesi getirildi. Bu yararlar üzerinden beyannamede indirim konusu yapılabilecek oran da yüzde 50’den yüzde 80’e yükseltildi.
KATILIM FİNANS KEFALET ANONİM ŞİRKETLERİ VERGİDEN MUAF
Düzenlemeyle iş merkezi Türkiye’de bulunmayan anonim yahut limitet şirket niteliğindeki yabancı kurumların ödenmiş sermayesinin en az yüzde 50’sine sahip olan ve iştirak edilen kurumdan elde edilen kar hissesi niteliğindeki yararı, elde edilen hesap devrine ait kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer eden kurumların kelam konusu karlarının yüzde 50’si kurumlar vergisinden istisna tutuldu.
Ayrıca iştirak bankalarının ortağı olduğu ve iştirak bankacılığı unsur ve temellerine uygun her türlü finansman için kefalet vermek maksadıyla kurulan İştirak Finans Kefalet Anonim Şirketi, bu faaliyetleri hasebiyle kurumlar vergisinden muaf oldu.
İştirak eden şirketin iştirak ettiği yahut iştirak edilen şirketin iştirak eden şirketi devraldığı durumlarda, pay ve hisse alımı hasebiyle yapılan ve dönem sonrasına tekabül eden finansman masraflarının, devralan şirkette indirim konusu yapılmasına imkan tanındı.
Değişiklik kapsamında yatırım teşvik evrakı bazında yapılan yatırım harcamasına yatırıma katkı oranının uygulanmasıyla belirlenen fiyatın yüzde 10’luk kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden 2’nci ayın sonuna kadar talep edilmesi kuralıyla, özel tüketim vergisi ve katma kıymet vergisi hariç olmak üzere tahakkuk etmiş öteki vergi borçlarından terkin edilerek kullanılabilecek.
(ANADOLU AJANSI)